اقسام عقد عبارتند از عقد لازم جایز خیاری منجز و معلق
علاوه بر اینها تقسیمات دیگری داریم که شامل عقد مجانی »محقق و احتمالی / معین و غیر معین / تملیکی و عهدی / رضایی و تشریفاتی/ فوری و تدریجی / اصلی و تبعی/ مقابله ای و مسامحه ای / مطلق و مشروط معاوضات و مشار کات نیز می باشد .
عقد معوض :
عقدی است که طبق طبع خود دارای دو موضوع می باشد هر یک از طرفین در برابر مالی که می دهد یا تعهدی که برعهده میگیرد مالی یا تعهد دیگری را برای خود تحصیل می کند مثل بیع .
در مقابل عقد مجانی عقد دیگری داریم که طبق ماده ۱۸۳ قانون مدنی یک یا چند نفر بر اساس آن در مقابل یک یا چند نفر دیگر متعهد به انجام امری میشوند یا مالی را مجانا به دیگری تملیک می کنند بدون آنکه برای شخص یا اشخاص اخیر التزام ایجاد شود البته برخی از عقود ذاتا نه معوض هستند و نه مجانی مانند صلح یاحبس .