چکیده:
از آنجاکه وصیت به زیاده بر ثلث ترکه نافذ نیست، مگر اینکه وراث آن را اجازه نمایند، اگر برخی از ورثه آن را تنفیذ کنند صرفاً نسبت به سهم آنان نافذ است و با عدم تنفیذ یکی یا برخی دیگر، مازاد بر ثلثِ وصیت، نسبت به حصه آنان محکوم به بطلان است.
مستندات: ماده ۸۴۳ قانون مدنی
شماره دادنامه قطعی :
۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۸۵۳
تاریخ دادنامه قطعی :
۱۳۹۳/۰۷/۰۵
رأی دادگاه بدوی
در خصوص دعوای آقای م.ط. به طرفیت آقایان و خانمها ۱- م.ک. ۲ – ح. ۳ – م. ۴ – م. ۵ – ز. شهرت ردیفهای دوم تا پنجم ط. به خواسته صدور حکم مبنی بر ابطال وصیتنامه رسمی شماره ۷۶۴۵ -۱۳۸۸/۰۷/۲۵ تنظیمی دفتراسناد رسمی شماره … تهران با توجه به دادخواست تقدیمی، اظهارات خواهان به شرح متن دادخواست و صورتجلسه تنظیمی مدافعات خواندگان و نظر به سایر اوراق و محتویات پرونده با التفات به اینکه دادگاه جهت کشف حقیقت و بررسی ادعای خواهان مبنی بر محجور بودن پدرش (مرحوم الف.ط.) در زمان تنظیم وصیتنامه موصوف نسبت به ارسال پرونده بالینی موجود در بیمارستان محل بستری مرحوم از تاریخ ۱۳۸۶/۶/۱۳ تا ۱۳۸۶/۸/۲ به پزشکی قانونی نظرآن مرجع در مورد اینکه آیا نامبرده محجور محسوب می‌گردد یا خیر را مورد استعلام قرار داده و پزشکی قانونی نیز طی نامه شماره ۲۸۷۱۸ – ۳۱/۱/-۱۳۹۳/۳/۱۲ چنین امری را تأیید ننموده است و از طرفی دلیل دیگری نیز که مثبت ادعای خواهان باشد توسط نامبرده ارائه و ابراز نگردیده است بنابراین دادگاه دعوای خواهان را وارد و ثابت ندانسته و به استناد مواد ۱۲۵۷، ۱۲۵۸، ۸۲۵ و ۸۲۶ قانون مدنی و ۱۹۴ و ۱۹۷ قانون آئین دادرسی مدنی ۲۷۶ و ۲۷۷ قانون امور حسبی حکم به بطلان دعوای خواهان صادر می‌نماید رأی صادره حضوری و ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم تجدیدنظر استان تهران است.
رئیس شعبه ۱۵۵ دادگاه عمومی حقوقی تهران
نمازی
رأی دادگاه تجدیدنظر استان
دادنامه تجدیدنظرخواسته به شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۳۲۰۰۰۲۸۴ مورخ ۱۳۹۳/۰۴/۱۴ صادره از شعبه ۱۵۵ دادگاه عمومی حقوقی تهران که بر بطلان دعوی تجدیدنظرخواه م.ط. به خواسته ابطال وصیتنامه رسمی شماره ۷۶۴۵ مورخ ۱۳۸۸/۰۷/۲۵ تنظیمی در دفترخانه اسناد رسمی شماره … حوزه ثبتی تهران اشعار دارد مخالف قانون و مقررات موضوعه بوده و اعتراض به شرح لایحه اعتراضیه وارد و مستوجب نقض آن می‌باشد زیرا که اولاً مراتب وراثت تجدیدنظرخواه نسبت به موصی به دلالت گواهی حصر وراثت صادره از شورای حل اختلاف تهران به شماره … مورخ ۲۸/۴/۱۳۹۰ مفروغ عنه می‌باشد. ثانیاً به تصریح ماده ۸۴۳ از قانون مدنی وصیت به زیاده بر ثلث ترکه نافذ نبوده مگر اینکه وراث آن تجویز نمایند و اگر برخی از ورثه آن را تجویز نمایند صرفاً نسبت به سهم آنان نافذ می‌باشد که در مانحن فیه موصی (مورث متداعیین پرونده) به نام الف.ط. علاوه بر اینکه ثلث اموال و ماترک خود را صرف یکسال نماز و روزه نموده است مازاد بر ثلث اموال را نیز به احد از ورثه ب.م.ک. که وصی وی نیز بوده است واگذار نموده است که این اقدام بر خلاف مقررات موضوعه می‌باشد و با عدم تنفیذ تجدیدنظرخواه به عنوان احد از ورثه و یکی دیگر از ورثه ب.م.ط. واگذاری صورت گرفته نسبت به سهم الارث آنان از ماترک غیر نافذ بوده و با عدم تنفیذ آنان وصیت نامه تنظیمی نسبت به حصه آنان محکوم به بطلان می‌باشد لیکن به جهت آنکه صرفاً احد از آنان درخواست ابطال وصیتنامه را نموده و دادگاه فقط نسبت به آنچه موضوع خواسته بوده رسیدگی و اظهارنظر می‌نماید از اینرو دادگاه با پذیرش لایحه اعتراضیه و با استناد به قسمت اول از ماده ۳۵۸ از قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی حکم بر ابطال وصیتنامه رسمی شماره ۷۶۴۵ مورخ ۱۳۸۸/۷/۲۵ نسبت به سهم الارث تجدیدنظرخواه مازاد بر ثلث ترکه که به م.ک. واگذار شده است صادر و اعلام می‌نماید. رأی صادره حضوری و قطعی است.
رئیس و مستشار شعبه ۱۸ دادگاه تجدیدنظر استان تهران
امانی شلمزاری – کریمی/پژوهشگاه قوه قضایی