۱. مسئولیت انتظامی و اداری ماده ۳۸ قانون دفاتر اسناد رسمی مجازاتهای انتظامی را بر میشمرد که ۵ درجه شامل ۱-توبیخ با درج در پرونده، ۲- جریمههای نقدی، ۳ و ۴- انواع انفصال موقت و ۵- انفصال دائم میباشد و طبق ماده ۲۹ آئین نامههای بند ۴ ماده ۶ و تبصره ۲ ماده ۶ و مواد ۱۴-۱۷-۱۹-۲۰-۲۴-۲۸-۳۷ و ۵۳ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب ۲۷/۱۱/۶۰ موارد تخلفات و مجازات آن با تفصیل بیان گردیدهاست.
۲. مسئولیت کیفری سردفتر علاوه بر مقررات عام مندرج در قانون مجازات اسلامی، مقررات خاصی نیز در مواد ۱۰۰ و۱۰۱ و۱۰۲و ۱۰۳ قانون ثبت پیش بینی گردیدهاست. و در صورتی که سردفتر عامداً یکی از جرمهای مندرج در مواد مذکور را مرتکب شود جاعل در اسناد رسمی محسوب و بمجازاتی که برای جعل و تزویر اسناد رسمی مقرر است محکوم خواهد شد. نظر به اینکه قانون خاص مقدم به قانون عام است لذا در ابتدا بایستی قاضی، قانون خاص را اعمال نماید. قانون مجازات اسلامی در مواد ۵۲۳ الی ۵۴۲ به تعریف و مجازات جرم جعل میپردازد.
۳. مسئولیت مدنی: هرگاه سندی به واسطه تقصیر یا غفلت مسئول دفتر از اعتبار افتاده باشد مسئول مذکور باید علاوه بر مجازاتهای مقرر، از عهده کلیه خسارات وارده نیز برآید. سردفتران و دفتریارانی که در انجام وظایف خود مرتکب تخلفاتی بشوند در مقابل متعاملین و اشخاص ذینفع مسئول خواهند بود هرگاه سندی در اثر تقصیر یا تخلف آنها از قوانین و مقررات مربوط بعضاً یا کلاً از اعتبار افتد و در نتیجه ضرری متوجه آن اشخاص شود علاوه بر مجازتهای مقرر باید از عهده خسارت وارد برآیند.
نظارت بر دفاتر اسناد رسمی
دفاتر اسناد رسمی توسط سازمان بازرسی کل کشور، سازمان ثبت اسناد و املاک، اداره کل ثبت استانها، وزارت امور اقتصادی و دارایی و بازرسی کانون سردفتران و دفتریاران به طور مرتب بازرسی میشوند. یعنی یکی از بیشترین نظارتها در بین تمامی دستگاهها بر این صنف اعمال میشود. در این رابطه برای جلوگیری از هرگونه مشکل و بروز تخلف، طرفین معامله میتوانند انجام قانونی امور و رسید هزینههای مجاز و مصوب ثبت مورد معامله را از سردفتران طلب کنند.